Bytów to miasteczko położone na Pojezierzu Bytowskim, nad dwoma rzekami Borują oraz Bytową oraz jeziorem Jeleń. Dawniej był to gród pomorski wspominany w powstałej około 1113 kronice Galla Anonima, jako gród zdobyty i złupiony przez Bolesława III Krzywoustego. W 1329 został zajęty przez Krzyżaków, o których panowaniu przypomina po dziś dzień górujący w mieście Zamek Krzyżacki. Bytów powrócił w granice Polski po bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku. Miasto i okolica bogate są w zabytki, a także w piękne widoki, wzgórza, lasy i jeziora.
atrakcje turystyczno – krajoznawcze
Zamek Krzyżacki
Wspaniała budowla otoczona fosą, wznoszona była pod nadzorem budowniczego Pałacu Wielkich Mistrzów w Malborku. Na ówczesne czasy imponowała solidnością oraz nowoczesnością, bowiem posiadała specjalne kanały dźwiękowe do wydawania rozkazów na większą odległość. Zamek zdobyty i zniszczony przez Szwedów, długo pozostawał w kompletnej ruinie. Rekonstrukcję rozpoczęto dopiero krótko przed wojną. W południowym skrzydle warowni, w miejscu dawnej rezydencji książąt zachodniopomorskich, zwanym „Domem Książęcym” mieści się stylowa Restauracja i Hotel w Zamku.
Most kolejowy
Liczący sobie ponad 120 lat wiadukt nad rzeką Borują wzniesiono jako element linii kolejowej Bytów – Korzybie. Niezwykłość tej konstrukcji wynika z faktu, iż tuż po zakończeniu jej budowy, przesunięto tory kolejowe o kilkadziesiąt metrów czyniąc most zupełnie bezużytecznym. Dlaczego? Nigdy nie udało się rozwiązać tej zagadki, choć niektórzy przypisują to ponoć nieszczęśliwemu wypadkowi. Jeden z robotników wpadł podobno do budowanego filaru i tam pozostał ściągając na budowę klątwę. Cóż, tak czy inaczej, to chyba jedyny taki most kolejowy w Polsce, po którym nie przejechał żaden pociąg. Dzisiaj 20 metrowa budowla przyciąga turystów – i wyglądem, i legendą.
Gotycka wieża
To ocalała część prawie 700 – letniego kościoła p.w. św. Katarzyny. Świątynia, w całości murowana, posadowiona na fundamentach z kamienia polnego, należała do najstarszych budowli miejskich. W ciągu wieków wielokrotnie niszczona i odbudowywana. W końcu II wojny światowej – po zburzeniu prawdopodobnie przez stacjonujące w mieście oddziały radzieckie – z kościoła zachowała się jedynie wieża , której przywrócono prawdopodobną gotycką formę dachu.
Dawny kościół p.w. św. Jerzego
Wybudowany 400 lat temu, dawna świątynia ewangelicka (niem. Bergkirche St. Georg), zbudowany charakterystycznym systemem ryglowym, obecnie, po generalnym remoncie w latach osiemdziesiątych XX wieku, cerkiew bizantyjsko-ukraińska, w której można zobaczyć tabernakulum z XVII wieku z cerkwi Surochów, ikonostas (Carskie Wrota) i kopułę kościoła w stylu architektury bizantyjskiej. Dawne ocalałe wyposażenie z końca XVII i XVIII wieku znajduje się w Muzeum Zachodnio-Kaszubskim w Bytowie. Świątynię zwano „kościółkiem kaszubskim”, ponieważ odbywały się tu nabożeństwa kaszubskie do 1859 roku; tu również posługę duszpasterską sprawował pastor Szymon Krofey.
